سموا-26 آڪٽوبر (اي پي پي) نائب وزيراعظم ۽ پرڏيهي وزير محمد اسحاق ڊار چيو آهي ته پاڪستان دولت مشترڪه جي بنيادي اصولن ۽ گڏيل قدرن، جمهوريت کي هٿي ڏيڻ ۽ جمهوري ادارن جي مضبوطي لاءِ پرعزم آهي، جيڪو اسان جي متنوع ميمبرشپ ۾ جمهوريت، قانون جي حڪمراني ۽ انساني حقن جي احترام جو گهرجائو آهي، اهي اصول نه رڳو اسان کي متحد ڪن ٿا پر جمهوريتي طور تي اسان جي اجتماعي ڪوششن کي به مضبوط بڻائين ٿا، پاڪستان آزاداڻي ۽ منصفاڻي چونڊن، بهترين حڪمراني، جمهوري طرز عمل ۽ انصاف تائين پهچ ۾ دولت مشترڪه جي اهم ڪردار کي تسليم ڪري ٿو، پاڪستان گڏيل ترقياتي هدفن کي حاصل ڪرڻ لاءِ پنهنجي حصيدارن سان تعاون لاءِ تيار آهي، عالمي برادري قرضن ۾ رليف ۽ نئين سر جوڙجڪ، لچڪدار بنيادي ڍانچي ۾ پائيدار سيڙپڪاري، موسمياتي فنانسنگ تائين بهتر پهچ ۽ ڊجيٽل ۽ مالياتي شموليت کي ترجيح ڏئي. اهڙو اظهار نائب وزيراعظم ۽ پرڏيهي وزير محمد اسحاق ڊار دولت مشترڪه حڪومتي سربراهن جي اجلاس جي ايگزيڪيٽو سيشن ۾ خطاب ڪندي ڪيو. پنهنجي شروعاتي لفظن ۾ نائب وزيراعظم ۽ پرڏيهي وزير سينيٽر اسحاق ڊار خوبصورت ٻيٽ تي اچڻ کانپوءِ پنهنجي ۽ پاڻ سان گڏ آيل وفد ۽ ٻين سمورن مهمان نمائندن جي شاندار استقبال ۽ شاندار مهمانوازي جي واکاڻ ڪئي ۽ دل جي گهراين سان شڪريو ادا ڪندي چيو ته سموا تي قدم رکڻ واري پهرين پاڪستاني نائب وزيراعظم جي حيثيت سان مون پاڪستان جي عوام ۽ قيادت طرفان سموا جي عوام ۽ قيادت لاءِ دوستي ۽ خير سگالي جا گهرا جذبا کڻي آيو آهيان. هن چيو ته اهو شايد ڪو اتفاق ناهي ته دولت مشترڪه جي 75 هين سالگرهه جي موقعي تي ماٺي سمنڊ جي هڪ ننڍي ٻيٽ جي رياست جي ميزباني ۾ ٿيندڙ سربراهي اجلاس به پهريون آهي جنهن جي سربراهي شاهه چارلس ٽيون ڪري رهيو آهي. آئون سموا جي حڪومت ۽ عوام جي واکاڻ ڪريان ٿو ته هنن ان تقريب کي ممڪن ۽ يادگار بڻائڻ لاءِ زبردست انتظام ڪيا آهن. آئون شاهه چارلس ٽئين جي سندس ويزن ۽ قيادت لاءِ به شڪريو ادا ڪريان ٿو، اسان ايندڙ ڪيترن ئي سالن تائين ان جي مشوري مان فائدو کڻڻ جا منتظر آهيون. اسحاق ڊار چيو ته ان موقعي مان فائدو کڻندي دولت مشترڪه جي سيڪريٽري جنرل پيٽريشيا اسڪاٽ لينڊ جي ڪردار کي ساراهيون ٿا ۽ ان جو شڪريو ادا ڪيو جنهن دولت مشترڪه ۾ اڻ ڳڻيون خدمتون سرانجام ڏنيون ۽ تنظيم جي ايجنڊا کي اڳتي وڌايو. هو دولت مشترڪه خاندان جو سچو دوست آهي. اسان سڀ ان جي دوستي کي قدر جي نگاهه سان ڏسون ٿا، خاص طور تي ان جي ترجيحي ايجنڊا ۽ ماحولياتي انصاف جي حمايت خاص طور تي 2022ع جي تباهي آڻيندڙ ٻوڏ کانپوءِ پاڪستان لاءِ ۽ دولت مشترڪه خاندان لاءِ هو جنهن سڌارن جي ايجنڊا تي عمل پيرا آهي ان لاءِ به آئون سندس واکاڻ ڪريان ٿو. جيئن ته هو پنهنجي جانشين کي ذميواري سونپي ٿي، اسان ان جي مسلسل ڪاميابي، مستقبل جي ڪوششن ۾ نيڪ خواهشن ۽ هڪ بابرڪت، خوشحال، صحتمند ڊگهي زندگي لاءِ نيڪ خواهشن جو اظهار ڪريون ٿا. نائب وزيراعظم ۽ پرڏيهي وزير محمد اسحاق ڊار چيو ته پاڪستان دولت مشترڪه جي بنيادي اصولن ۽ گڏيل قدرن، جمهوريت کي هٿي ڏيڻ ۽ جمهوري ادارن جي مضبوطي لاءِ پرعزم آهي، جيئن دولت مشترڪه جي چارٽر ۾ داخل آهي، جيڪو اسان جي متنوع ميمبرشپ ۾ جمهوريت، قانون جي حڪمراني ۽ انساني حقن جي احترام جو مطالبو ڪري ٿو، اهي اصول نه رڳو اسان کي متحد ڪن ٿا پر جمهوريتن جي طور تي اسان جي اجتماعي ڪوششن کي به مضبوط بڻائين ٿا. پاڪستان آزاداڻي ۽ منصفاڻي چونڊن، بهترين حڪمراني، جمهوري طرز عمل ۽ انصاف تائين پهچ ۾ دولت مشترڪه جي اهم ڪردار کي تسليم ڪري ٿو. اسحاق ڊار چيو ته دولت مشترڪه جا قدم عالمي سطح تي سياسي نظام جي لچڪ کي وڌائڻ ۾ اهم رهيا آهن ۽ اسان پاڪستان ۾ ان حمايت مان ڀرپور فائدو کڻي رهيا آهيون. دولت مشترڪه سان اسان جي ويجهي حصيداري مضبوط ۽ شفاف ادارن کي هٿي ڏيندي جمهوري قدرن کي برقرار رکڻ جي اسان جي گڏيل خواهش جي عڪاسي ڪري ٿي. محمد اسحاق ڊار چيو آهي ته اسان سيڪريٽري جنرل جي اهم عهدن جي اهميت ۽ فعاليت کي به تسليم ڪريون ٿا، جيڪو اسان جي خيال ۾ بين الرياستي تڪرارن ۾ ثالثي ۾ وڌيڪ تعميري ڪردار ادا ڪري سگهي ٿو. ميمبر ملڪن جي خودمختياري جو احترام ۽ ان جي اندروني معاملن ۾ عدم مداخلت تي ٻڌل اهو نقطه نظر ميمبر ملڪن جي جمهوري سلامتي تي ٺاهه ڪرڻ کانسواءِ تڪرارن کي پرامن طريقي سان حل ڪرڻ ۾ مدددگار ثابت ٿيندو. دولت مشترڪه جو غير جانبداراڻو موقف مقالمي، گڏيل افهام و تفهيم ۽ حتمي مضبوط جمهوري ادارن کي هٿي ڏي ٿو. نائب وزيراعظم ۽ پرڏيهي وزير محمد اسحاق ڊار چيو ته جيستائين ترقي لاءِ مصنوعي ذهانت ۽ تبديلي آڻڻ واري ٽيڪنالاجيز جي صلاحيت کي استعمال ۾ آڻڻ ۾ ملڪن جي مدد ڪرڻ ۾ دولت مشترڪه جي ڪردار جو تعلق آهي، آئون اوهان کي يقين ڏياريان ٿو ته اسان پنهنجي واپار ۽ سيڙپڪاري جي صلاحيت کي وڌيڪ وڌائڻ لاءِ تبديلي آڻيندڙ ٽيڪنالاجيز ۽ ڊجيٽلائيزيشن جي طاقت کي استعمال ۾ آڻڻ جا خواهشمند آهيون. اسان يقين رکون ٿا ته تبديلي آڻيندڙ ٽيڪنالاجيز کي جيڪڏهن مناسب طريقي سان استعمال ڪيو وڃي ته هي اسان جي دولت مشترڪه برادري لاءِ ترقي ۽ ترقي جي راهه کولي سگهي ٿي. ڊجيٽل اڪانومي ۽ پائيدار فنانس بابت دولت مشترڪه جي ورڪنگ گروپس ۾ پاڪستان جي فعال شرڪت اسان جي معاشي حڪمت عملي ۾ جديد حل کي ضم ڪرڻ جي اسان جي عزم جي عڪاسي ڪري ٿي. ڊجيٽل انفراسٽرڪچر ۾ سيڙپڪاري ۽ اي ڪامرس ۽ فن ٽيڪ حل کي اختيار ڪري پاڪستان جو مقصد هڪ وڌيڪ جامع معيشت جوڙڻ آهي جيڪو ڪاروباري ادارن کي عالمي مارڪيٽن تائين وڌيڪ آساني سان پهچ حاصل ڪرڻ جي قابل بڻائي. هن چيو ته پائيدار ترقي ۽ خوشحالي جي اسان جي ڳولا ۾ ترقي لاءِ فنانسنگ هڪ اهم جزو آهي. 240 ملين کان وڌيڪ آبادي سان هڪ اسرندڙ ملڪ جي حيثيت سان، پاڪستان تعليم، صحت ۽ بنيادي ڍانچي ۾ سيڙپڪاري جي سخت ضرورت کي تسليم ڪري ٿو. ان جي باوجود، اسان کي عالمي مالياتي منڊين تائين محدود پهچ ۽ آبهوا جي تبديلي جي اثرن سبب اهم چئلينج درپيش آهن. هن چيو ته اسان عالمي برادري تي زور ڀريون ٿا ته هو قرضن ۾ رليف ۽ نئين سر جوڙجڪ، لچڪدار بنيادي ڍانچي ۾ پائيدار سيڙپڪاري، موسمياتي فنانسنگ تائين بهتر پهچ ۽ ڊجيٽل ۽ مالياتي شموليت کي ترجيح ڏئي، جڏهن ته وڌيڪ منصفاڻي عالمي مالياتي ڍانچو جوڙڻ لاءِ مضبوط گهڻ رخي تعاون به ڪري. ترقي لاءِ فنانسنگ صرف هڪ معاشي مسئلو ناهي، پر هڪ اخلاقي ضرورت آهي. جديد ۽ جامع حڪمت عملي تي عملدرآمد ذريعي اسان اسرندڙ ملڪن جي صلاحيتن کي سگهه ڏئي سگهون ٿا ۽ ان ڳالهه کي يقيني بڻائي سگهون ٿا ته ڪو به پوئتي نه رهجي. پاڪستان پنهنجي گڏيل ترقياتي هدفن کي حاصل ڪرڻ لاءِ پنهنجي حصيدارن سان تعاون لاءِ تيار آهي. هي فورم يقيني طور تي سياسي، ثقافتي ۽ جمهوري موضوعن جو احاطو ڪري ٿو پر منهنجي عاجزاڻي راءِ ۾ هي معاشي ۽ مالي معاملن تي وڌيڪ ڌيان ڏيڻ جو وقت آهي، جيڪو دولت مشترڪه برادري جي اسان جي ميمبرن لاءِ وقت جي ضرورت آهي. پرڏيهي وزير پنهنجي پڄاڻي واري خطاب ۾ چيو ته مون کي دولت مشترڪه برادري، ان جي 56 مختلف ميمبرن، گلوبل سائوٿ ۽ گلوبل نارٿ جي ملڪن جي نمائندگي ڪندڙ، گڏيل وراثت، گڏيل يقين ۽ گڏيل امنگن سان گڏ پاڪستان جي مستقبل يڪجهتي جو ورجاءُ ڪندي خوشي ٿي رهي آهي. ان برادري کي گڏجي هڪ لچڪدار مستقبل لاءِ سخت محنت ڪرڻ گهرجي، جيڪا گهڻي گڏيل آهي ۽ گڏيل ترقي، امن ۽ خوشحالي طرف وٺي وڃي ٿي.